Dit was verkiezingsjaar 2024
Wat heeft Avansa in 2024 verwezenlijkt? We zijn begonnen met de uitbouw van een stevig netwerk in de Denderstreek om de krachten te bundelen. Dit om zoveel mogelijk stemgerechtigden enthousiast te krijgen naar het kieshokje te trekken bij de gemeenteraadsverkiezingen.
Bekijk een overzicht van verkiezingsjaar 2024 in deze video:
JANUARI
Opbouw van een Ieders Stem Telt - netwerk in de Denderstreek
In januari ging we van start: tijdens een online-overleg wisselden we met Welzijnszorg, ACV, LEVL, LIGO Zuid-Oost-Vlaanderen en Teledienst-De Knoop Ninove uit over onze plannen. LIGO en De Knoop zijn enthousiast om onze bevraging (zie onder) te verspreiden onder hun doelgroep én LIGO geeft meteen aan graag in te tekenen op Avansa’s vormingsaanbod.
Vrij snel vormen Avansa Centraal-Vlaanderen en SAAMO Oost-Vlaanderen een duo om het Ieders Stem Telt-netwerk samen uit te bouwen en lokaal te verankeren met enerzijds een open aanbod en anderzijds een ‘verkiezingswarmer’, een 1 minuut -methodiek waarmee ze de boer op zullen gaan.
De verkiezingstrein is vanaf dan écht vertrokken…
FEBRUARI
Ga jij wel/niet stemmen? Of twijfel je nog? Avansa bevroeg stemgerechtigden in haar regio.
In februari lanceerden we een online bevraging. Er is immers een belangrijke nieuwigheid bij de lokale verkiezingen in oktober. De opkomstplicht is afgeschaft. Je mag, maar je móet niet langer stemmen. Met de bevraging wilden we polsen naar de intenties van de mensen in onze regio: ben jij en zijn de andere mensen in deze regio van plan om wel/niet te stemmen bij de lokale verkiezingen in oktober? Of, twijfel je nog? En waarom dan?
Onze vragenlijst is kort en bondig, vraagt gemiddeld iets meer dan 1 minuut om in te vullen. In de eerste vraag luisteren we naar de intentie van de deelnemers aan de bevraging. Indien de deelnemer nog in twijfel is of die wel/niet zou stemmen, vragen we in de tweede vraag om aan te geven wat ervoor zorgt dat de deelnemer twijfelt. Vervolgens kan men contactgegevens achterlaten opdat wij de deelnemer op de hoogte kunnen houden van de resultaten. We ontvingen 150 reacties. We verspreidden deze bevraging via onze eigen communicatiekanalen, de Babbeloniêgroepen in de Denderstreek, LIGO en De Knoop.
De meerderheid van de respondenten geeft aan dat die nog steeds zal stemmen, ondanks de afschaffing van de opkomstplicht (80,67% van de respondenten). Er zijn ongeveer evenveel respondenten die aangeven dat ze niet zullen stemmen (10,67%) als respondenten die twijfelen of ze wel/niet zullen stemmen (8,67%)
"80% zegt te blijven stemmen ondanks de afschaffing van de opkomstplicht. En jij?"
De meerderheid van de respondenten duiden aan dat ze niet zullen stemmen of nog in twijfel zijn om een ándere reden dan de opties die erboven voorgesteld worden (59,52%). Van deze opties wordt de éérste ‘ik vertrouw politici niet’ het meeste aangeduid (21,43%), daarna volgt ‘politiek interesseert me niet’ (14,29%), ‘Ik weet niet wat ik moet doen om te kúnnen gaan stemmen’ wordt door 4,76 % van de respondenten aangeduid. Een unicum geeft aan in principe niet te stemmen (2,38%).
Welke zijn dan de reacties van de respondenten die de laatste antwoordcategorie aanduidden en om andere redenen dan deze hierboven niet zullen stemmen of in nog twijfelen of ze wel/niet zullen stemmen?
De redenen variëren: een eerste groep respondenten vertrouwen (een deel van) de politici niet, of de partij op wie ze willen stemmen, komt niet op in hun gemeente, ze vinden hun keuze en ideeën niet terug in een lijst of partij, zijn niet voldoende op de hoogte van de politiek in hun gemeente. Of ze willen met hun stem een signaal geven dat er dringend wat moet veranderen.
Een andere groep respondenten is niet-Belg en wist niet dat zij, mits registratie, óók kunnen stemmen bij de lokale verkiezingen. Een derde groep mensen zal niet stemmen, of is in twijfel, omwille van gezondheidsproblemen en/of ouderdom: ze zijn afhankelijk van zoon of dochter om hen naar het kiesbureau te brengen, voelen zich te oud en zien op tegen het wachten.
MEI - JULI
Ik stem ook – een campagne opdat niet-Belgen enthousiast zijn zich te registreren en gebruik te maken van hun stemrecht tijdens de gemeenteraadsverkiezingen
Samen met de Babbelonië-begeleid.st.ers werkt Avansa een verkiezinsproject uit, op maat van de deelnemers aan Babbelonië. De inzet was 4-ledig (zie onder). Elke Babbelonië-begeleid.st.er kreeg de autonomie om het doel voor haar groep zelf te bepalen.
Dit subproject verliep voornamelijk in de periode mei-juli omdat de registratiedeadline op 31 juli lag voor niet-Belgen om gebruik te maken van hun stemrecht.
JUNI
Vlaamse en Europese verkiezingen: 2 gerealiseerde acties
Omdat we met ons verkiezingsproject volledig inzoomden op de gemeenteraadsverkiezingen en de afschaffing van de opkomstplicht, beperkten we ons voor de verkiezingen in juni op een beperkte campagne. We vroegen aandacht voor de campagne ‘één stem voor gelijke kansen’.
RoSa vzw, çavaria, Kif Kif, GRIP vzw, Netwerk tegen Armoede, Vrouwenraad en Ella vzw sloegen hiervoor de handen in elkaar. In aanloop naar de verkiezingen maakte elke organisatie, elk vanuit de eigen expertise, een analyse van de partijprogramma’s van de 7 grootste Vlaamse partijen. Omdat beloftes in partijprogramma’s weliswaar inzicht gaven in de visie, prioriteiten en strategieën van een partij, maar geen garantie over het beleid dat daadwerkelijk gevoerd zal worden, blikten de organisaties ook terug op de afgelopen legislatuur.
Ook voor de Europese verkiezingen kozen we ervoor om een bestaande campagne te delen: '#Gebruikjestem':
SEPTEMBER
Ieders Stem Telt-vormingen bij LIGO ZOVL
Gedurende de maand september verzorgden we de kick-off sessie van een cursus ‘ik stem bewust’ en dit in Geraardsbergen, Ninove en Ronse.
Reacties van deelnemers:
"... Ik heb kippenvel, nu begrijp ik pas wat een linkse en rechtse partij is! "
Samen met SAAMO trokken we de boer op met een ‘verkiezingswarmer’, een 1 minuut methodiek om met mensen in gesprek te gaan.
We trokken met deze methodiek in september rond: van een overleg bij Hart boven Hard Geraardsbergen, de sociale kruidenier in Ninove, het STUVO-event van Odisee tot ’t Huizeke in Geraardsbergen.
Tijdens deze gesprekken vingen we enkele belangrijke signalen op:
Verkiezingscafés In Denderleeuw, Ninove, Geraardsbergen en Aalst.
Geen opkomstplicht meer. Twijfel jij nog of je wel/niet zal stemmen? Wat is de (on)zin van stemmen? Waar ligt jij wakker van? Wat zou jij doen als je burgemeester was? Met deze vragen gingen we elk verkiezingscafé aan de slag.
Het initiatief vond dan wel zijn oorsprong bij Avansa en SAAMO Oost-Vlaanderen. Snel in het proces vonden kernpartners in het landelijke Ieders Stem Telt-netwerk (Beweging.net, Femma, Hard boven Hart en vzw De Knoop ) elkaar en bundelden de krachten. Zo kregen we elke keer weer een heel diverse groep aan mensen bij elkaar.
Dit zorgde ervoor dat elke deelnemer de kans kreeg om voor één keer uit de vertrouwde eigen bubbel te stappen en in gesprek te gaan over democratie, politiek en verkiezingen in de eigen gemeente. Met mensen waarover ze dit anders nooit zouden hebben. Resultaat : dankzij die rechtstreekse verhalen en getuigenissen, ontstonden er bij de deelnemers nieuwe inzichten en … mildheid.
OKTOBER
De stemmen zijn geteld. En (n)u?
De eerste lokale verkiezingen in Vlaanderen zonder opkomstplicht hebben een historisch lage opkomst opgeleverd. Gemiddeld 35% van de burgers bleef thuis. Deze cijfers houden bovendien geen rekening met de stemgerechtigde niet-Belgen, die enkel mits registratie, hun stemrecht konden uitoefenen. De verplichte registratie bracht allerlei drempels met zich mee waardoor minstens 70% van dat kiezerspotentieel niet werd bereikt. Ieders Stem Telt roept daarom op om snel actie te ondernemen.
Als coalitie dringen we erop aan om de opkomstplicht te herinvoeren. Daarnaast pleiten we voor een automatische kiezersregistratie van niet-Belgen. De inclusiviteit en toekomst van de lokale democratie hangt ontegensprekelijk af van deze eisen.
Het afgelopen jaar organiseerden we tal van initiatieven. Al deze initiatieven waren gouden momentjes, waarin we burgers versterkten om de democratie mee te máken. Alleen… nu de verkiezingen voorbij zijn, begint het échte werk nog maar pas. Het is aan de overheid om ieders stem te doen tellen en daar is meer voor nodig. Dat vraagt een serieuze inspanning en voortdurende investering in onze democratie. Dat vraagt het gesprek over uitsluiting openen onder burgers, onder politici en met elkaar.
Dat vraagt luisteren naar de thuisblijvers. Dat vraagt extra inspanningen voor burgers die in precaire omstandigheden leven zoals toegankelijke dienstverlening en automatische rechtentoekenning. Dat vraagt beleid dat vertrekt vanuit de burger. Dat vraagt inzetten op nabijheid.
Ieders Stem Telt, meer dan ooit. En daar zal Avansa blijven op inzetten. Ook in 2025. Sámen maken we democratie.
